Hoe piano akkoorden leren?
Het wordt eindelijk tijd om akkoorden te leren spelen, zodat een melodie klopt en te leren hoe belangrijk harmonie in een muzikaal werk is.
Je zou nu waarschijnlijk al bekend moeten zijn met vingerzettingen voor toonladders en arpeggio’s en vooral de laatste kan aardig helpen wanneer je akkoorden speelt. Arpeggio’s zijn namelijk gebroken akkoorden, welke handig zijn voor het leren van bepaalde toonsoorten, onthouden van patronen die waarschijnlijk naar voren zullen komen in liedjes (ongeacht of je nu leest vanaf bladmuziek of luistert naar een deuntje op je mp3 speler) en vertrouwd te raken met akkoordvormen.
Akkoorden zijn grotendeels representatief van het harmonische (of verticale) aspect van muziek en wanneer je ze combineert met een melodie, zullen ze een muzikaal werk compleet maken.
Alhoewel het harmonische aspect van muziek opgemaakt kan worden door meer complexe elementen (contrapunt of simpelweg de manier waarop de melodie is gemaakt), zal het leren spelen van akkoorden je over het algemeen helpen om het muziekstuk dat je wilt spelen beter te begrijpen en ook om deze sneller te onthouden (ongeacht of je nu speelt met een 88 toetsen digitale piano of concert vleugel).
Wat is een akkoord?
Akkoorden kunnen het makkelijkst omschreven worden als een cluster van noten die tegelijkertijd gespeeld worden, welke meestal bestaan uit de 1e, 2e en 5e noot van een toonladder (majeur of mineur maakt nu even niet uit). Deze noten worden trappen genoemd in de muziek en in een akkoord is dit vaak hun referentienaam. In een C majeur toonladder zou de 5e trede van de toonladder de noot G zijn, de 6e trede de noot A en ga zo maar door.
Een akkoord die bestaat uit de 1e, 3e en 5e trede, zoals het voorbeeld dat we hierboven genoemd hebben, wordt een majeur akkoord genoemd. Het geluid van deze is aardig aangenaam, alhoewel meningen kunnen verschillen van aangenaam tot saai en niet avontuurlijk. Het is een goed idee om met majeur akkoorden te beginnen als je nog helemaal niet bekend bent met akkoorden, aangezien deze het makkelijkst om te spelen en begrijpen zijn.
Yamaha EZ-220
Een majeur akkoord uitkiezen
Als je de info van hierboven opvolgt zou het makkelijk moeten zijn om de majeur akkoord uit te kiezen die je wilt spelen in welke toonladder je ook maar bent. We zullen voorlopig met de beginner majeur toonladders beginnen, welke in eerdere lessen behandeld zijn (C, F, Bb, G, etc).
Zoals we eerder al aangegeven hebben, zijn de 1e, 3e en 5e trede van een majeur toonladder vereist om een majeur akkoord te spelen. Dus een C majeur akkoord bestaat uit de noten C, E en G, welke je speelt met de 1e, 2e en 4e vinger van je rechter/linkerhand. Op dezelfde manier bestaat een akkoord van G majeur uit de noten G, B en D, aangezien de G majeur maar een kruis heeft (neem wederom een kijkje naar vorige lessen wanneer dat nodig is).
Dus om samen te vatten:
- Kies een majeur toonladder die je kent
- Begin van de 1e trede (bijvoorbeeld de C noot van C majeur) en speel deze
- Tel opwaarts tot drie in de toonladder (bijvoorbeeld C, D en E) en speel dit samen met de eerste noot
- Tel weer tot drie en speel het samen met de 2e en 3e
- Dat is je majeur akkoord
Ja dit zal aardig wat oefenen vereisen, maar je zal het uiteindelijk begrijpen. Door oefenen en herhalen zal het een tweede natuur worden. Onthoud alleen dat je de gegeven vingerzettingen gebruikt, aangezien dat de beste positie voor je hand zal zijn zonder deze te overbelasten, vooral wanneer je snellere passages speelt.
Een mineur akkoord uitkiezen
Mineur akkoorden zijn precies hetzelfde, alhoewel ze uiteraard in de mineur toets zitten. Dit kan ervoor zorgen dat het meer complex voor beginners is, omdat je de mineur toonladder moet weten van de akkoord die je wilt spelen.
De toets van C mineur bijvoorbeeld heeft drie mollen (zijn relatieve majeur is Eb, maar raak hier niet te veel door verward), dus zijn mineur toonladder zal Eb, Ab en Bb hebben. Zoals we hierboven hebben gezien bestaan de meeste akkoorden uit tonica (de eerste noot van de toonladder), 3e en 5e, zoals ze genoemd worden in technische termen. Dus om de akkoord van C mineur te spelen, zou je de noten C (de tonica), Eb (de 3e) en G (de 5e) spelen.
De vingerzetting blijft hetzelfde, dus het lijkt allemaal redelijk simpel. Nu je zowel majeur als mineur akkoorden kent, kan je misschien beginnen om te experimenteren met je zelfgemaakte melodie in de rechterhand, terwijl je deze begeleid met je linkerhand in een ritme als je dat wilt.
Een mineur akkoord heeft een ietwat droevige kwaliteit, maar het betekent niet dat het altijd gebruikt moet worden voor droevige muziek. Maar dit kan je helpen als je je eigen melodie probeert te maken, aangezien je kan schakelen tussen majeur en mineur akkoorden om verschillende stemmingen te creëren.
Casio CTK-3500
De akkoorden samenvoegen
Het kan allemaal een beetje ingewikkelder worden als je wilt begrijpen hoe akkoorden bij elkaar horen in een harmonisch kader, maar als je de geduld hebt om te lezen, dan zal je beloond worden.
Door maar een akkoord te spelen bereik je uiteraard niet veel, aangezien dingen samen moeten werken om iets te krijgen dat in ieder geval op een liedje lijkt. Dus voor een compleet muziekstuk moet je in ieder geval een aantal akkoorden samenvoegen, waarbij drie de hoeveelheid van de meeste akkoorden is die samengaan.
Westerse harmonie, de soort die veel gebruikt wordt in de muziek die je elke dag hoort, gebruikt meestal drie akkoorden als het basis kader, maar uiteraard worden er andere toegevoegd om het interessant te maken. Deze drie akkoorden worden omschreven als de tonica, subdominant en de dominant, waar hele liedjes mee gemaakt kunnen worden.
Je hebt op het moment niks anders nodig, aangezien weten hoe je tenminste deze drie akkoorden moet spelen zou voldoende moeten zijn voor improvisatie doeleinden, om een beetje te begrijpen over harmonie en om je eigen liedje samen te stellen als je dat wilt.
Drie akkoorden om je op weg te helpen
Dus wat zijn al die namen die we net opgenoemd hebben? We gaan het stap voor stap uitleggen en alles zal dan duidelijk worden. We zullen de toets van C majeur kiezen om het nu even makkelijk te houden, wat onze tonica akkoord zal vormen.
De tonica akkoord is het beginpunt van je liedje/improvisatie. Aangezien we de toets van C gekozen hebben, is het een C majeur akkoord. De vierde trede van de C majeur toonladder (kijk wederom naar de tekst hierboven als je verward bent) is de noot van F.
Dit wordt de subdominant genoemd in harmonie, aangezien elke noot een naam heeft om deze beter te identificeren (en analyseren voor de slimmeriken onder ons). Dit akkoord fungeert meestal als een overgangspunt tijdens een melodie. Beeld je in dat je op reis bent, wat logischerwijze een begin, midden en einde heeft. De akkoord van F majeur of subdominant geeft het midden van je reis aan.
De volgende akkoord is de dominant, welke meestal net iets voor het einde van je reis komt. Dus na het spelen van F majeur kan je C weer spelen, verdergaan naar een G majeur akkoord en je muziekstuk eindigen met C majeur. Het lijkt allemaal aardig simpel wanneer je begrijpt hoe en spelen zal alles nog meer intuïtief maken.
Je kan je liedje bijvoorbeeld zelfs met G beginnen, maar het is altijd een goed idee om te eindigen met het start akkoord (of C majeur in dit geval), wat je liedje/improvisatie meer voltooiing geeft en dit maakt het mogelijk om hem meer logisch te maken.
Uiteraard zijn er geen regels in welke volgorde je akkoorden moet spelen en je kan je verbeelding de vrije loop laten. Onthoud dat alles in muziek een leidraad is en regels zijn er uiteindelijk om overtreden te worden.
Onthoud dat wanneer je liedje een van deze akkoorden bereikt, hij ook automatisch een nieuwe toonhoogte krijgt, alhoewel het maar tijdelijk is. Dit betekent dat het spelen van de akkoord van F of de subdominant (onthoud de muzikale termen die we hierboven genoemd hebben), dat je muziekstuk ook de toets van F majeur binnengetreden is, welke een mol in zijn toonhoogte heeft. Daarom zou het slim zijn om je melodie en improvisatie ook de juiste toets te laten betreden.
Er is echter een uitzondering. Het spelen van de dominant akkoord (in dit geval G majeur) zal je toonhoogte hetzelfde houden (geen F kruis in dit geval), aangezien het liedje zeer waarschijnlijk weer terug moet gaan naar de toets van C majeur (welke geen kruizen of mollen heeft).
Hopelijk beladen we je niet met te veel informatie en het zal allemaal logisch zijn wanneer je een liedje of improvisatie samen moet stellen of gewoon de harmonische structuur van een muziekstuk moet begrijpen.
Je akkoorden versieren
Tot slot zullen we kort een kijkje nemen naar akkoord versieringen, zonder je te veel te verwarren.
Herinner je nog van hierboven dat je het midden van je reis bereikt met de akkoord van F majeur? Nou, je kan een Bb aan je C majeur akkoord toevoegen, wat het meer natuurlijk zal maken om verder te gaan naar het overgangspunt van je liedje.
Deze Bb noot wordt de dominante 7e genoemd en heeft een uniek geluid, net alsof de akkoord van C direct verder wil gaan naar F. Je kan de volgende noten C, E, G en Bb met de vingers 1, 2, 3 en 5 spelen. Deze akkoord wordt ook een hoop gebruikt in blues, jazz en populaire muziek en je herkent het geluid mogelijk direct.
De 7e trede afgevlakt kan ook voor andere akkoorden gebruikt worden en zal een vergelijkbaar effect hebben. Zolang je de toonladder van de akkoord kent waar je in zit en naar welke akkoord deze zal gaan, zou je geen problemen moeten hebben met deze soort van akkoord versiering.
Onthoud dat de afgevlakte 7e trede geen natuurlijk onderdeel van de toets van C majeur is, dus je moet waarschijnlijk je melodie of improvisatie aan passen.
Dus om te leren zal ons liedje als volgt gaan:
- C majeur
- C majeur + een afvlakte 7e
- F majeur
- C majeur
- G
- Terug naar C
Als je deze perfect logische akkoord volgorde hoort, zal het zeer waarschijnlijk helpen om iets meer te begrijpen over harmonie en je herkent het mogelijk in liedjes die je ergens anders hoort.
Casio CDP-130
Conclusie
We hopen dat je nu een beetje een idee hebt hoe je akkoorden moet spelen en hoe je een akkoord opeenvolging moet spelen die logisch is, zodat je de muziek die je speelt ook beter begrijpt.
Neem nog eens rustig een kijkje naar de informatie de we gegeven hebben, leer de namen en het zal allemaal makkelijker moeten worden wanneer het tijd wordt voor de volgende les. Nu je zowel majeur als mineur akkoorden kent, zou het makkelijker moeten zijn om een basis iets te maken dat op een muziekstuk lijkt en iets te maken dat je begrijpt op je digitale piano of voorkeursinstrument.
Vergeet nooit om plezier te beleven en te genieten van het spelen. We zien je weer bij de volgende les.
LEES OOK: Hoe lees je piano noten?
Goede middag, pas begonnen met keyboard lessen uit boekjes, ik kon zo goed als geen noot spelen 😉 Na enkele delen geleerd te hebben, zocht ik op google o.a. naar de logica van akkoorden en kwam hier op jullie site uit. Een mooie ondersteuning, bedankt.