Roland F-20 review

Een draagbare digitale piano – vol met goede features

Roland F20, een draagbare digitale piano van 2014. Het in Japan opgerichte bedrijf Roland heeft door de jaren heen een aantal geweldige muziekproducten op de markt gebracht, waaronder synthesizers, digitale piano’s, gitaarproducten, digitale drums, computermuziekproducten, digitale accordeons en veel meer. Roland is welbekend om hun keyboard instrumenten en professionals van over de hele wereld hebben deze instrumenten in hun bezit en bespelen ze. Roland heeft ook een  lijn met digitale piano’s voor thuis, verkrijgbaar vanaf ongeveer € 950. Het nieuwe 2014 model digitale piano F20 is Rolands goedkoopste digitale piano met 88 toetsen en gegradeerde toetsaanslag ooit. Deze piano is uitgevoerd in aantrekkelijk satijnzwart. Ik heb ernaar uitgekeken om dit gloednieuwe model uit te proberen, aangezien ik een groot fan ben van Rolands professionele producten en duurdere digitale  

In wezen is de nieuwe F20 een draagbare versie van de duurdere RP301R/F120R modellen, met wat minder features. De F20 heeft een basic en minimalistisch control panel bovenop het keyboard, boven de toetsen voor de linkerhand. Je selecteert geluiden door de knop voor sound category in te drukken en tegelijkertijd de corresponderende toets aan de linkerkant van het keyboard in te drukken (de gebruikershandleiding heeft hier een sound chart voor). Het operating system van de F20 is vergelijkbaar met dat van draagbare piano’s van Kawai en Yamaha en is vrij eenvoudig in het gebruik.

Het pianogeluid

De F20 gebruikt dezelfde technologie voor het pianogeluid als de RP en F120 modellen, een technologie die Roland het SuperNATURAL pianogeluid noemt en die gebruik maakt van een 128-stemmige polyfonie. Dit model heeft in totaal 35 aardig klinkende instrumentklanken, zoals elektrische piano’s, orgels, gitaren, strijkinstrumenten, synthesizers, enz. Er zijn 32 redelijk authentieke drumritmes en automatische akkoordstijlen (dit is handig om ritme en timing aan te leren en om met muziek mee te spelen). De F20 heeft ook de meeste netwerkmogelijkheden die RP301 ook heeft, waaronder een USB-poort voor iPad/computer, een recorder en mogelijkheden om multi-track General MIDI bestanden af te spelen (dit bespreek ik verderop in deze Roland f-20 review nog).

De F20 is in principe een draagbare piano en afgaande op het formaat en de samenstelling van de piano is hij inderdaad draagbaar. Je kan hem bovendien gebruiken op een optionele Roland standaard (meubelstijl) of een keyboard x-standaard. Echter, het gewicht van deze piano zonder de bijgeleverde muziekstandaard is ongeveer 20 kg, wat hem toch aan de zware kant maakt voor een goedkopere draagbare piano in vergelijking met andere topmerken als Casio, Yamaha en Kawai. Deze piano is zelfs zo’n 5-10 kg zwaarder en 12 cm dieper (bijna 45 cm diep) dan de concurrerende modellen, dus als je van plan bent om de piano vaak te verplaatsen, zijn er betere opties wat gewicht en formaat betreft.

Natuurlijk toetsaanslag, pianoklank en pedaalfunctie

De belangrijkste overwegingen bij de aanschaf van een digitale piano, van welk type dan ook, zijn natuurlijk toetsaanslag, pianoklank en pedaalfunctie en het is op die punten dat de F20, in mijn ogen, teleurstelt. Roland gebruikt in deze piano het Ivory Feel-G keyboard action systeem, zoals in alle Roland piano’s onder de €1500. Piano’s met dit toetsaanslagsysteem zijn o.a. de F20, F120, F120R, RP301, RP301R, FP50 en de RD300NX. Ik heb in eerdere reviews al over dit Ivory Feel-G systeem gesproken en over het algemeen bevalt het me niet goed, zeker niet in vergelijking met de toetsaanslag van de piano’s van drie andere grote merken onder de € 1500, Kawai, Yamaha en Casio. Kawai geeft je in deze prijsklasse zelfs de keuze uit drie verschillende toetsaanslagsystemen, Yamaha geeft je twee keuzes en Casio heeft één systeem. Al deze systemen hebben een realistischer toetsaanslag dan Rolands Ivory Feel-G systeem, zowel wat toetsgewicht betreft als wat gevoel en beweging betreft.

Dit nieuwe Ivory Feel-G systeem zou een zwaarder toetsgewicht moeten hebben en dichter bij de toetsaanslag van een echte akoestische piano moeten liggen. Roland heeft dit aspect ten opzichte van voorgaande modellen zeker verbeterd, hoewel de toetsen nog steeds wat langzaam bewegen als je ze licht bespeelt, zeker in vergelijking met piano’s van andere merken in dezelfde prijsklasse en helemaal in vergelijking met gewone akoestische piano’s. De upgrade op dit toetsaanslagsysteem, Ivory Feel-S en PHAIII, te vinden in de duurdere HP modellen (zoals de HPi 50)  en de nieuwe draagbare FP80 beweegt duidelijk beter en wat toetsaanslag betreft raad ik deze modellen aan. Het synthetisch ivoren materiaal op de witte toetsen geeft de toetsen een ivoren uitstraling, wat er mooi uitziet, hoewel deze textuur ook snel vies wordt en er vettig uit gaat zien (de toetsen kunnen echter schoongemaakt worden).

Roland claimt ook een repetitiemechanisme in het Ivory Feel-G verwerkt te hebben, dat ze ook verwerkt hebben in de modellen met een betere toetsaanslag. Dit mechanisme zou de toetsaanslag van een vleugel nauwkeuriger moeten nabootsen (tegenover een staande piano). Helaas is dit “repetitiemechanisme” zo goed als niet aanwezig in de G-keyboards, dat je wel vindt in de Roland S en PHAIII toetsaanslagsystemen op de meeste Roland piano’s, waaronder de HP serie. Je merkt simpelweg niets van dit repetitiemechanisme op de nieuwe F20 (ik in ieder geval niet en ik weet wat dit mechanisme zou moeten doen), hoe hard of zacht je de toetsen ook indrukt. Roland had dit aspect net zo goed weg kunnen laten uit de specificatielijst van de F20, want het mechanisme werkt gewoon niet met het Ivory Feel-G systeem. Dit is niet het geval met de betere toetsaanslagsystemen van Roland: op die piano’s kun je het absoluut voelen en is het vrij realistisch.

De toetsaanslag

Roland F-20 pianoTot slot, over toetsaanslag, heeft Roland ook een merkbaar probleem met het Ivory Feel-G  systeem door het luide bonkende geluid dat de toetsen maken als je ze met enige kracht indrukt, of als je van nature steviger piano speelt. Enkele voorgaande modellen van Roland in de afgelopen jaren, geprijsd op ongeveer € 1800 hadden dit probleem ook. Ik heb op veel van deze piano’s gespeeld en op allemaal maakten de toetsen een luid bonkend geluid wanneer de toetsen naar beneden gingen en het key bed raakten. Dit is helaas niet verbeterd in het nieuwe F20 model. Het luide bonkende geluid als je de toetsen krachtiger indrukt klinkt alsof er niet voldoende vilt onder de toetsen geplaatst is dat voorkomt dat de toetsen tegen het key bed eronder bonken.

Speciaal vilt onder iedere toets, waarmee extra geluid wordt verhinderd wanneer de toets bij krachtig spel tegen het key bed slaat. Een vergelijkbaar concept zou verwerkt moeten zijn in een digitale piano, waar vilt of een ander dempend materiaal gebruikt moet worden om de toetsen te kunnen bespelen zonder dat ze het key bed of metalen frame (in digitale piano’s) raken. Ik weet niet precies wat dit buitensporige geluid veroorzaakt, maar vooral wanneer je op een lager volume of zelfs met headphones speelt (om individueel muziek in te studeren) kan dit bonkende geluid enorm storend zijn en afleiden. Ik ken mensen die een Roland piano in hun bezit hebben die zich hierover beklaagd hebben. Echter, als je de toetsen licht aanslaat, hoor je dit bonkende geluid niet echt, wat goed is. Maar ja, dat is natuurlijk niet de manier waarop de meeste mensen spelen. Dynamiek en variatie in expressie heb je toch nodig, dus je loopt op een gegeven moment toch tegen dit probleem aan, zeker wanneer je piano leert spelen of je al wat verder gevorderd bent en meer kracht en dynamische expressie in je spel gebruikt (zoals ikzelf).

Het Roland super NATURAL pianogeluid

Wat betreft het SuperNATURAL pianogeluid, waarvan Roland beweert dat het op superieure wijze het geluid van een akoestische piano reproduceert, denk ik persoonlijk dat het dynamisch bereik, de expressie en de pedaalfunctie inderdaad heel goed zijn en beter presteren dan Yamaha in deze prijsklasse doet. Het wat kleine 12 watt stereo systeem met twee speakers in dit model (de speakers zitten in de achterkant van de piano) klinkt het pianogeluid een beetje mager, vooral wanner je midden- en hoge tonen van het keyboard bespeelt, of als je met headphones speelt. De lagere tonen zijn vol en resoneren, maar de middelste en hogere octaven beginnen wat elektronisch en mager te klinken. Je kan de helderheid en het galmeffect aanpassen op de piano, wat enigszins helpt. Een beginnende speler of iemand die niet goed weet hoe een piano zou moeten klinken merkt dit onnatuurlijke geluid in de hogere tonen misschien niet op, dus het hoeft niet voor iedereen een probleem te zijn. Voor mij is het echter wél een probleem, daarom wijs ik er toch op.

Coole features op deze roland piano

Roland F-20 keybedDe F20 heeft een aantal heel coole features, zoals 32 interactieve stijlarrangementen (achtergrondtracks), zodat je “met een band” kan spelen. Met dit feature kun je pop, jazz, klassiek, country, big band en andere muziekstijlen spelen terwijl een groepje achtergrondinstrumenten (waaronder een drummer) je spel volgt en je akkoorden en noten herkent (dankzij speciale akkoorden herkenningstechnologie), zoals een live achtergrondband ook zou doen. Het systeem wacht niet op je, zoals het educatieve systeem op sommige Yamaha piano’s, maar vult in plaats daarvan geweldige achtergrondmuziek met meerdere instrumenten in terwijl je speelt. Dit is een leuk feature voor mensen die nog niet kunnen spelen of die niet echt willen leren spelen op de traditionele manier, zoals volwassenen die geen lessen willen nemen. De kwaliteit van deze achtergrondarrangementen is erg goed, wat een specialiteit van Roland is. Mij bevallen ze uitstekend, hoewel het bass line arrangement alleen in de basispositie van een akkoord goed meespeelt. Met andere woorden, de bass line herkent de buitenste noten van het akkoord voor 3 vingers aan de linkerhand en speelt daarom de stijl incorrect mee in andere gangbare versies van het akkoord – hoewel het goed mogelijk is dat je geen idee hebt waarover ik het nu heb – Neem maar gewoon van me aan dat dit niet normaal is en dat dit helemaal niet goed klinkt. Dat is een probleem voor mij en iets dat Roland op een nogal ongelukkige manier over het hoofd gezien heeft. Andere piano’s met een vergelijkbaar systeem, zoals die van Yamaha en Casio in deze prijsklasse hebben dit probleem niet. Aan de andere kant speelt de Roland F20 de drumritmes ook apart, dus je kan gewoon met de drums meespelen om te oefenen met timing en ritme. Dit is heel goed. Maar wat betreft het interactieve feature voor akkoorden dat Roland in dit model verwerkt heeft, kan ik je op basis van mijn jarenlange ervaring als pianoleraar en muzikant, dat dit feature normaal gesproken niet gebruikt wordt door leerlingen en dat leraren het hun leerlingen niet aanleren, tenzij de leerlingen ouder zijn (late tienerjaren of volwassenen) en de leraar bereid en in staat is om deze manier van spelen aan te leren (en dat soort leraren is lastig te vinden).

>>> Klik hier voor meer info & de goedkoopste prijs >>

Dit feature kun je zelfstandig leren gebruiken, maar je hebt er wel een goed gevoel voor ritme en timing voor nodig en je moet het concept van de manier van spelen begrijpen, dat wil zeggen, spelen met standaardakkoorden voor de linkerhand. Het is echt een leuke manier om muziek te maken op manieren die je anders niet zou toepassen, maar het is ook een feature dat jij/je gezin misschien weinig of helemaal niet zal gebruiken.

Andere nuttige features op de F20 zijn o.a.

  • een 1-track recorder waarmee je muziek kan opnemen en met de muziek mee kan spelen om beter te leren. Je kan je opgenomen muziek direct opslaan op een USB-stick (linker foto).
  • Er is een aansluiting voor headphones aan de achterkant van de piano (ik had deze liever aan de voorkant gezien),
  • een keyboard split function waarmee je stijlarrangementen kan spelen of het keyboard kan verdelen in twee verschillende instrumentklanken, de mogelijkheid om twee geluiden te combineren,
  • twee verschillende toonknoppen waarmee je het relatieve volume kan aanpassen,
  • drie niveaus waarop je de toetsgevoeligheid en snelheid kan aanpassen (hoe luid het eerste geluid is wanneer je een toets aanslaat),
  • een USB-poort om met General MIDI-bestanden of zelfs audio WAV file bestanden mee te kunnen spelen zodat je je favoriete muziek kan leren spelen. Je kan de snelheid van de muziek in het WAV-bestand enigszins aanpassen terwijl je leert de muziek te spelen. Dit is echt een cool feature.
  • De F20 heeft ook een USB-poort om je piano direct op je iPad of computer aan te sluiten en daarmee nog meer plezier te beleven met je piano. Dit is een heel gaaf feature.
  • Een ander uniek feature op de Roland F-20 piano in deze prijsklasse is dat je de piano draadloos met je laptop of iPad kan verbinden met behulp van de optionele Roland draadloze USB-adapter. Zonder draadloze verbinding zou je een speciale kabel / iPad connection kit gebruiken, zoals op digitale piano’s van andere merken. De mogelijkheid om je piano draadloos met andere apparaten te verbinden is ongebruikelijk in de prijsklasse onder de € 750 en helpt de hoeveelheid kabels in huis te verminderen.

Mijn conclusies van de Roland F-20 review…

Roland F-20 digitale piano

De Rolands F20 zou een goede speler in deze prijsklasse zijn als de piano geen problemen gehad had met de suboptimale toetsaanslag, het bonkende geluid als je de toetsen harder aanslaat, het magere geluid bij de hogere octaven en het ontbreken van een systeem met drie pedalen. Als de Roland F20 je goed bevalt – aangenomen dat je de mogelijkheid hebt om de piano uit te proberen – en de gebreken die ik besproken heb je niet storen, dan moet je de piano zeker kopen. Uiteindelijk is het jouw geld en zijn er ook veel dingen aan deze piano die ik wél sterk vind. Zoals ik net schreef, biedt Roland geen optioneel systeem met drie pedalen voor dit model, dus je kan hem niet instellen zoals een traditionele piano, wat wel kan met de piano’s van Yamaha, Kawai en Casio in deze prijsklasse.

Voor sommige mensen is het enkelvoudige sustainpedaal dat bij deze piano geleverd wordt wellicht voldoende (het werkt goed als sustainpedaal), maar het zou behulpzaam geweest zijn als Roland ook een aardig pedaalboard ontworpen had dat je voor een meerprijs kon kopen. Ik vind het teleurstellend dat Roland dit niet gedaan heeft, vooral omdat de concurrenten dit wel aanbieden. Roland is echt een geweldig bedrijf en ik zou willen dat de deze toch fundamentele issues niet hadden met de nieuwe F20. Roland produceert verder betrouwbare instrumenten die veel fans hebben. Ik vind veel van hun producten ook erg goed, waaronder de duurdere digitale meubelpiano’s uit de HP en LX serie.

>>> Klik hier voor meer info & de goedkoopste prijs >>

Het punt is dat het uiteindelijk allemaal draait om muziek spelen en van de ervaring genieten omdat het jaren aan je leven kan toevoegen, je een goed gevoel geeft, je discipline kan bijbrengen en je kinderen vaardigheden bij kan brengen waar ze hun hele leven profijt van zullen hebben. En dat is iets waar de hele familie iets aan heeft. Als je op zoek gaat naar een nieuwe draagbare digitale piano, neem dan ook andere opties in deze prijsklasse in overweging, bijvoorbeeld van Yamaha, Casio en Kawai, die concurrerende modellen gebouwd hebben die, in mijn ogen, meer waar voor je geld geven als het gaat om pianobeleving. Opties zijn bijvoorbeeld de Yamaha P105, de Casio PX350 en de Kawai ES100. Dit zijn prima piano’s voor deze prijsklasse en ze zijn ook goedkoper dan de Roland F20. Maar, zoals eerder al gezegd, als je denkt dat de Roland F-20 voor jou de beste keuze is, koop die piano dan vooral.

Check de volgende links voor mijn recensies over deze andere draagbare modellen:

Yamaha P105 review
Casio PX 350 review
Kawai ES100 review

Oh… en dan nog iets…als je gewoon op zoek bent naar de beste pianobeleving die je kan krijgen in een nieuwe digitale meubelpiano, zonder al teveel toeters en bellen voor ongeveer € 800, dan zou ik je aanraden de  nieuwe Kawai KDP90 en de Casio PX 850 te overwegen. Als je de prijs van de bijpassende Roland standaard en de pianokruk optelt bij de prijs van de draagbare F20 of MFP1 zelf, dan zit je al snel op meer dan € 730. De Kawai en Casio bevinden zich in min of meer dezelfde prijsklasse en als je niet per se op zoek bent naar een lichter draagbaar model, dan krijg je meer piano voor je geld wat betreft realistische toetsaanslag, geluid en pedaalfuncties. Deze piano’s hebben ook enkele ingebouwde educatieve features. Veel mensen hebben deze twee modellen al in hun bezit (Casio PX850 en Kawai KDP90) en beleven er veel plezier aan dankzij de realistischere akoestische pianobeleving voor een redelijke prijs.

7 Opmerkingen
  1. Goede en eerlijke recensie. Ik heb vorige week dit model aangeschaft na er in de winkel op gespeeld te hebben.

    In eerste instantie was ik erg tevreden over deze digitale piano. Vergeleken met een akoestische piano heb ik het gevoel dat ik gemakkelijker de snelle stukjes kan spelen, dat ik als het ware over de toetsen glijd.

    Daarnaast vind ik de lage noten erg mooi klinken, mooier dan bij onze akoestische piano in ieder geval. Deze noten galmen lekker door en maken een stuk erg dynamisch.

    Na twee dagen erop gespeeld te hebben begonnen de problemen. Mijn buurvrouw die beneden woont en mijn buurjongen naast mij gaven aan dat ze al een aantal dagen een bonkend geluid hoorden. Ik was me zelf van geen kwaad bewust (met de koptelefoon van Roland ben je letterlijk even van de wereld). In eerste instantie dacht ik dat dit door de pedaalfunctie kwam, aangezien je misschien ongemerkt te hard op de vloer stampt. Na het lezen van deze recensie besef ik me dat het waarschijnlijk ligt aan het Ivory-touch systeem.

    Achteraf had ik beter een ander model kunnen kopen aangezien het erg vervelend is om stukken te moeten spelen zonder al te veel dynamiek. Immers bij dynamische stukken druk je de toetsen af en toe wat harder in. Bij het nummer “He’s a pirate”, dat extreem snel is en veelal op lage noten wordt gespeeld moet het voor mijn huisgenoten als een waar getrommel hebben geklonken.

    Ik vraag me wel af in hoeverre dit probleem zich niet voordoet bij andere merken. Immers, het indrukken van een toets zal altijd geluid blijven maken.

    Voor mensen die gewoon leuk piano willen spelen en geen last hebben van enige buren, raad ik deze piano zeker aan. Hij is goedkoop, redelijk makkelijk te verplaatsen en staat garant voor veel plezier.

    Tot slot vraag ik of mensen mij een e-mail willen sturen als zij een geschikter model tegenkomen voor mij en als zij weten wat voor soort beleid een muziekwinkel hanteert bij het afhandelen van klachten. Bieden zij geld terug/mogelijkheid tot ruilen of niks van dit beiden. Alvast bedankt.

    • Beste Geert,

      Zelf ben ik ook de gelukkige eigenares van de Roland F20. En ik vroeg me af of je al bezig bent geweest met opname van midi, via USB naar pc. Ik weet echt niet hoe ik dat moet aanpakken en welk programma ik ervoor moet downloaden of aanschaffen. En of ik een externe geluidskaart nodig heb… En of mijn pc überhaupt het midi-apparaat herkent…
      Kortom: Weet jij hier meer van? Zo ja, dan hoop ik heel graag dat we met elkaar in contact kunnen komen!!

      Groetjes,
      Serena

      • Beste Serena,

        Heb nog niet veel gebruik maakt van deze functionaliteit.

        Het overzetten via usb naar pc resulteerde bij mij namelijk in een slechte geluidkwaliteit. Volgens mij heb ik het toen omgezet naar mp3 via een gratis online programma.

        Mocht je het inmiddels al hebben uitgevogeld dan hoor ik het graag.

        Groet Geert,

    • Hey Geert,

      Bedankt voor je positieve antwoord, en wat jammer te horen van je situatie.
      Een niet goed, geld teruggarantie is van winkel tot winkel verschillend. Je kan beter even navragen bij de winkel waar je de aankoop hebt gedaan. Wie weet kan je het toestel terugbrengen of omruilen.

      Alternatieven kan je zeker bij Yamaha vinden (kijk maar eens rond op onze site).

      Oproep aan de lezer, indien jullie Geert willen helpen. Vraag dan gerust zijn emailadres aan via ons contact formulier.

  2. Ha Geert,

    Sorrie, lees je bericht nu pas!
    Nee, ik heb het nog niet uitgevogeld helaas… Maar het schijnt met een tablet heel gemakkelijk te gaan… dus dan maar sparen voor een tablet!

    Jij ook veel succes!
    Serena

  3. Ik heb ook een F-20. Ik vraag me af hoe je ook alweer een .wav bestandje op de usb stick kan afspelen op de F-20. Ik heb het vorig jaar gedaan, maar weet niet meer welke toetsencombinatie. Weet iemand dat?

  4. Je kan ook een .wav bestand op een usb stick afspelen op deze piano, maar ik weet niet meer hoe. De gebruiksaanwijzing is daar heel onduidelijk over. Weet iemand hoe je dat moet doen?

Laat een antwoord achter aan Geert Annuleer reactie

BesteDigitalePiano.nl
Logo